Abstrakty - IV edycja



Prezentujemy listę referentów i tytułów wystąpień wraz ze streszczeniami i wstępną bibliografią. Zapraszamy do lektury!
Przypominamy, że język, w którym podany jest tytuł, jest równoznaczny z językiem całego wystąpienia.

poprzednie streszczenie | lista streszczeń | następne streszczenie

Krzysztof Wojciechowski (Poznań)

Versuch einer alternativen Einteilung der deutschen Verben nach ihrer Konjugationsart



Proponując alternatywny sposób klasyfikacji czasowników według kryterium koniugacyjnego, należy podsumować dotychczas znane sposoby podziału. Trzy popularne w językoznawstwie niemieckim gramatyki (Jung, Helbig & Buscha, Duden) posługują się następującymi pojęciami: „stark”, „schwach”, „regelmäßig”, „unregelmäßig”. Dwa pierwsze: „stark” (mocny), „schwach” (słaby) są nacechowane diachroniczne, zaś „regelmäßig” (regularny), „unregelmäßig” (nieregularny) uchodzą za określenia nowsze, bardziej neutralne, pozbawione podtekstu historycznego. Mimo tych różnic, wszystkie cztery znajdują obecnie zastosowanie przy synchronicznej kategoryzacji czasowników wg typu koniugacji. Są obecne nie tylko we wspomnianych wyżej gramatykach, również w opracowaniach poświęconych podobnej tematyce przeznaczonych do celów naukowych lub czysto dydaktycznych. Wszak przyporządkowanie czasownika do danego typu następuje po przeanalizowaniu sposobu tworzenia trzech form podstawowych („Grundformen des Verbs”) łącznie z formą dla czasu teraźniejszego („Präsens”), ewentualnie uwzględnia się formę czasu przeszłego prostego w trybie przypuszczającym („Konjunktiv Präteritum”).
Biorąc pod uwagę, że sposób oznaczania typu koniugacji czasownika jest tylko jednym z wielu sporów na drodze do budowy spójnej, jednolitej, przejrzystej gramatyki, należy rozważyć, czy przynajmniej w tej jednej kwestii nie jest wartym ustanowienie uniwersalnej, wolnej od sprzeczności klasyfikacji. Nie jest konieczne wprowadzanie innowacji w zakresie terminologii, można bazować na czterech wyżej wspomnianych pojęciach stosowanych jednocześnie. Można także spróbować zdefiniować niejako abstrakcyjne kryterium „mocy” lub „stopnia nieregularności” czasownika.